Tekst uitgesproken door Lilianne Ploumen tijdens de demonstratie tegen lhbti+ vijandige wetgeving in Hongarije bij het Homomonument op 21 juni 2021
20 jaar geleden werd voor het eerst, hier in deze stad het eerste huwelijk tussen twee mannen gesloten door burgemeester Job Cohen. Beelden gingen de hele wereld over. Het was een belofte van vooruitgang. Een belofte van een toekomst waarin je mag houden van wie je wilt. En mag zijn wie je bent. Een belofte van vrijheid.
Maar het verstrijken van de tijd, blijkt niet automatisch vooruitgang met zich mee te brengen. Anno 2021 winnen conservatieve krachten het van de vooruitgang. Het conservatief populistisch gedachtegoed waart ook door Europa. Op steeds meer plekken wordt de rechterlijke macht ingeperkt, wordt de vrijheid van meningsuiting beknot, worden vrouwen onderdrukt, worden vluchtelingen mishandelt, en worden LHBTI’ers gestigmatiseerd.
Van gemeenten in Polen die zich uitriepen tot LHBTI-vrije zones. Van Roemenië die seksuele voorlichting schrapt. Tot het Hongarije van Viktor Orban waar achtereenvolgens wetten zijn aangenomen die de rechten van LHBTI’ers beknotten. Zo is ongetrouwde koppels het recht ontnomen om kinderen te adopteren. Zo is er een wet aangenomen die het bestaan van transgender- en intersekse personen ontkent. En deze week het dieptepunt: een wet die promotie over lhbti’s verbiedt in ruimtes waar minderjarigen aanwezig zijn. Een wet die homoseksualiteit aan pedofilie verbindt.
De consequentie van deze wet is dat films en series niet langer voor 22 uur ‘s avonds mogen worden vertoond. Belangrijke films als ‘Billy Elliott’, ‘Milk’, ‘Call me by your name’ en ‘Pride’. Series als ‘Glee’. Die juist zo belangrijk zijn voor jongeren in een samenleving waar de acceptatie van homoseksualiteit onder druk staat.
Het betekent dat boeken als ‘Wonderland is for Everyone’ van Labrisz kunnen worden verboden. Maar ook boeken als ‘Vaslav’ van Arthur Japin. Shakespeare en zelfs Harry Potter.
De consequentie hiervan is dat rolmodellen voor jongeren in Hongarije verdwijnen en het taboe op alles buiten de hetero-seksueel norm wordt vergroot. Dat het nog moeilijker wordt voor jongeren om te spreken over geaardheid en seksualiteit.
De consequentie van deze wet is een stigmatisering van homoseksualiteit. De angst voor uitsluiting wordt gevoed. Het bestaan van LHBTI’s wordt ontkent. Het zal de toch al benarde positie van LHBTI’ers in Hongarije – volgens Budapest Pride zou 65 procent van de LHBTI’ers in Hongarije ooit hebben nagedacht over zelfmoord – nog moeilijker maken. En dat allemaal binnen de grenzen en onder toeziend oog van de Europese Unie.
De belofte van vrijheid van 20 jaar geleden is nog altijd niet ingelost. Vooruitgang is niet vanzelfsprekend. En kan zelfs worden teruggedraaid. Daar moeten we ons elke dag over uitspreken. Er is nog zoveel te bevechten. Ook in Nederland worden ouders gevraagd een anti-homoverklaringen te ondertekenen. Ook hier worden jongeren uit de kast gedwongen. Ook hier is ‘homogenezing’ nog altijd toegestaan.
En daarom staan wij hier, op deze bijzondere plek – het oudste homomonument ter wereld. Om ons uit te s
preken tegen deze wet in Hongarije. Om te laten zien: dit is de grens. Om solidariteit te toen. We roepen het kabinet op om zich uit te spreken. Premier Rutte, en al zijn collega’s in Europa, moeten Orbàn hierop aanspreken. Maar enkel veroordelen, enkel woorden, is niet meer voldoende.
Keihard ingrijpen is nodig. We moeten Orban en zijn vriendjes raken waar het pijn doet: hun portemonnee. De geldkraan moet worden dichtgedraaid – EU-fondsen mogen niet langer naar Hongarije vloeien. Juist daarom is het zo belangrijk dat het rechtsstaatsmechanisme (– de koppeling tussen respect voor de rechtsstaat en de toegang tot Europees geld -) zo snel mogelijk wordt ingezet.
Want we zullen niet toekijken hoe de rechten van LHBTI-ers worden ingeperkt. We moeten opstaan en voorkomen dat we alles wat we de afgelopen decennia hebben opgebouwd weer wordt afgebroken.
De belofte moet nu eindelijk worden ingelost. De belofte van een toekomst waarin je mag houden van wie je wilt. En mag zijn wie 
je bent. De belofte van vrijheid.
