Opinie: “Diedewijk”

De een is partijleider, de ander wil het graag worden. Twee kundige heren, verenigd in sociaal-democratische strijd tegen onrecht. Maar waar zien we nu verschil? Vandaag was het tweede debat tussen Diederik Samsom en Lodewijk Asscher.  Het was uitstekend te volgen via de PvdA-livestream. Was dit nu een sollicitatiegesprek met ‘Diedewijk’? Of  toch een debat tussen Diederik en Lodewijk?  

De eerste indruk was die van een sollicitatiegesprek: Bij een onderwerp ging men vooral in op hoe belangrijk men het onderwerp vindt. En vulden de heren elkaar vooral aan op zaken waar je het nauwelijks oneens over kan zijn: Onderwijs, gelijke kansen, arbeidsmigratie. Europa was belangrijk, en moest veranderen. Maar Europa moesten we ook niet overal de schuld van geven. Inhoudelijk maakt het allemaal niet zoveel verschil.

 Twee kandidaten, maar het moet anders

“Twee perfecte kandidaten voor de functie”, zo wordt vanuit de zaal geroepen. Toch wil men weten: er is veel veranderd de afgelopen vier jaar en nu kleeft er toch wel wat VVD aan Diedewijk. Hoe gaan we dat nu doen?

De heer Samsom benoemt zijn indrukwekkende resultaten van 2012: De PvdA stond toen op 12 zetels en leek niet meer mee te spelen. De SP ging in de peilingen over de top, en Roemer leek niet meer in te halen. Toch heeft Diederik het toen weldegelijk geflikt. Een ongelofelijke prestatie met diens slogan “Nieuwe Energie”. Lodewijk is de uitdager. Maar ook hij schetst eenzelfde soort perspectief als in 2012: “Rutte en Wilders verheugen zich om het land te verdelen”. Met hem als voorman is de PvdA het beste klaar om daartegen strijd te gaan voeren. Want hij is iemand die ook ziet hoe geleerd moet worden van fouten. De koers moet anders. De toon moet anders. En dus moet ook het leiderschap anders.

Het moet dus anders. Maar hoe dat eruit gaat zien, of hoe dat aan moet voelen? Het wordt niet duidelijk. Wat gaat de kiezer nu precies voor verschil merken? De laatste vraag uit de zaal wil dit ook uitdiepen: “hoe wil men in de aankomende campagne omgaan met het “gevoel”, in tegenstelling tot de “ratio”? Een uitstekende vraag, en gericht aan een jurist en een ingenieur. Nu zullen de verschillen toch wel duidelijk worden?

Gevoel of ratio?

Diederik schuift het gevoelsdossier “Griekenland” naar voren: Men had daar de boel belazerd, en nu moest men op de blaren zitten. Roemer Rutte en Wilders zeiden alle drie: geen cent naar Griekenland! Eigen schuld, dikke bult. Hier zat emotie achter!  Diederik wilde echter wel helpen, want: alleen samen kom je eruit. Niet: meebuigen met de onderbuik-sentimenten. Wèl: recht doen aan de echte sentimenten van mensen.

Ook Lodewijk vind het een heel goede vraag: en benadrukt dat dit soort vragen geregeld moeten worden gesteld. Ze moeten ons bezig blijven houden. Maar, Lodewijk is ook geschrokken. En vergelijkt de situatie met het verkiezen Trump. Hoe kon dat? Daar geeft hij vervolgens een rationele verklaring voor: Trump stelde een boodschap van hoop in het vooruitzicht. Zo’n boodschap is krachtig omdat men wil niet alleen wil horen dat je het beste plan hebt of begrijpt hoe de wereld in elkaar zit. Maar dat je ook hoop mag hebben dat er wat verandert, en dat je je thuis voelt in je eigen land.

Diedewijk, of Diederik en Lodewijk?

Opnieuw, heel mooi gezegd. En opnieuw: beide boodschappen bijten elkaar niet. Diedewijk lijkt opnieuw te spreken met één stem. Ook hier weer: Altijd eerlijk blijven, niet mensen naar de mond praten. Maar wel rekening houden met wat mensen willen.

Toch is het echter Lodewijk die een roman van “Alternatieve geschiedenis” cadeau geeft aan Diederik Een”wat als…” als geschenk. Een subtiele hint? Wie weet? Wat we wel weten: Er zijn nog twee debatten te gaan.

Hopelijk wordt een sollicitatiegesprek met Diedewijk snel een debat tussen Diederik en Lodewijk.

Ernstjan van Doorn

Er komen nog twee debatten: Op 26 november in Groningen en op 3 december in Amsterdam