Op woensdagavond 28 februari vond het eerste politieke café van het jaar plaats, met als thema dakloosheid. Janneke van Loo, Manager van de inloophuizen van de Regenboog Groep, leidde het café in. De Regenboog Groep is al bijna 50 jaar actief in Amsterdam en zet zich in voor dak- en thuisloze mensen met de hulp van ongeveer 300 medewerkers en 1400 vrijwilligers. De Regenboog Groep biedt op verschillende manieren ondersteuning aan, zoals buddy-trajecten, inloophuizen, winternachtopvang, hulp bij werk vinden, tijdelijke huisvesting en andere zorgtaken.
Janneke benadrukte dat ieder mensenleven haar uitdagingen kent, iedereen mist wel eens een afslag in het leven. De een helaas wat vaker dan de ander. De oorzaak waardoor mensen hun huis verliezen is meestal een opeenstapeling van problemen. De Regenboog Groep vangt deze mensen op en helpt hen weer het leven op de rails te krijgen, met een focus op het herwinnen van waardigheid en zelfstandigheid.
Dakloosheid ontstaat vooral door een falend huisvestigingsbeleid. In de afgelopen jaren zijn de huizenprijzen in de stad steeds hoger geworden, daarnaast komen er steeds minder sociale huurwoningen bij. Hierdoor ontstaat voor een grote groep een tekort aan woningen in de stad. De Regenboog Groep doet haar best om mensen zo goed mogelijk op te vangen, maar alle maatregelen nemen de oorzaak niet weg. Daar is goed beleid voor nodig.
Sinds de oorlog vangt de Regenboog Groep veel Oekraïense vluchtelingen op. Daarnaast is er ook een groep Oost-Europeanen die hier initieel kwamen om te werken (in Nederland zijn verschillende sectoren voor een groot deel afhankelijk van werknemers uit andere EU-landen). Een kleine groep redt het niet op de arbeidsmarkt en verliest daarmee ook huisvesting. Dan is het overleven in Nederland erg lastig.
De bestaande bureaucratie maakt het lastig om initiatieven op te zetten. Janneke suggereert dat veel kantoorpanden ’s avonds dienst kunnen doen als nachtopvang voor kleine groepen dakloze mensen, gezien veel kantoren na 18:00 uur niet meer worden gebruikt. Ook zoekt De Regenboog Groep tijdelijk leegstaande panden die tijdelijk omgezet kunnen worden voor woonplekken voor mensen die na een scheiding of verlies van werk geen woning hebben. Momenteel zoekt de Regenboog Groep hulp bij het beschikbaar stellen van briefadressen en donaties van goede (oude) broeken. Zie de link onderaan het verslag voor wat jij kan doen.
Na de Regenbooggroep wordt de overgang naar het politieke aspect gemaakt, waar Tim Wagelaar zijn onderzoek naar de participatie van dakloze mensen in de politiek presenteert. Tim deed dit onderzoek voor zijn master studie Bestuurswetenschappen. Uit zijn onderzoek blijkt dat meer dan de helft van dakloze mensen nooit stemt vanwege formele, situationele en intrinsieke drempels. De formele drempel gaat over kiesrecht, zo is registratie in BRP met een briefadres een bepalende factor en is er een grote groep die geen Nederlandse nationaliteit heeft en dus niet mag stemmen. Daarnaast zijn veel mensen niet bezig met stemmen. De leefomstandigheden en de bijkomende stress daarvan maakt dat mensen politieke participatie als een luxe zien, dit is de situationele drempel. Tot slot is er veel wantrouwen jegens de politiek en dat zorgt voor de intrinsieke drempel. Tim schets ook een paradox: Dakloze mensen hebben veel belang bij maatschappelijke verandering, maar weinig mogelijkheden die te realiseren. Hierdoor ontstaat mogelijk een neerwaartse spiraal. Het advies van Tim luid: “Maak stemmen voor dakloze mensen eenvoudiger en heb realistische verwachtingen bij het betrekken van dakloze mensen bij besluitvorming.”
“If politicians are good, why are we living like this?”
Deze quote uit het onderzoek wijst op de kloof tussen de beleidsmakers en dakloze mensen.
Tot slot is het woord aan Lotte Terwel, dagelijks bestuurder namens PvdA voor stadsdeel centrum. Lotte spreek haar bewondering uit voor de Regenboog Groep en het onderzoek van Tim. De aanbevelingen heeft zij meteen overgenomen. Extra stemlokalen zijn toegevoegd bij inloophuizen en buurthuizen in de aanloop naar de Tweede Kamer verkiezingen. Lotte benadrukt de ‘3 W’s’: waardigheid, wonen en werken. Waardigheid houdt in dat dakloze mensen altijd als mensen gezien moeten worden. Daarnaast moet dakloosheid gezien blijven worden en behandeld worden als een huisvestingsprobleem. Het is cruciaal dat er betaalbare huisvesting komt en blijft voor iedereen. Tot slot wijst Lotte op de verantwoordelijkheid van werkgevers in het waarborgen van goede arbeidsomstandigheden en dat goedkope arbeiders niet zomaar aan de kant geschoven kunnen worden op het moment dat het de werkgever niet meer goed uit komt.
Kortom, de avond bood nieuwe inzichten en benadrukt dat de stad nog steeds geconfronteerd wordt met uitdagingen om voor iedereen een thuis te bieden.
Vind je het leuk om de volgende keer ook aanwezig te zijn bij het politieke café? Ons volgende politieke café vindt plaats op maandag 25 maart met als thema afval.
Kijk en Luistertips:
